Czy można mówić o patriotyzmie inaczej niż przez pryzmat konfliktu i podziałów? Czy możliwe jest świętowanie Niepodległości poprzez rozmowę, refleksję i wspólne poszukiwanie rozwiązań dla lokalnych społeczności? „Wspólne Sprawy” powstały właśnie po to, by odpowiedzieć na te pytania – i pokazać, że patriotyzm XXI wieku to przede wszystkim odpowiedzialność za swoje otoczenie, aktywność obywatelska i gotowość do dialogu.

Projekt był naszą odpowiedzią na kluczowe wyzwanie społeczne:
🔴 Niską jakość debaty publicznej w Polsce, w której dominuje polaryzacja i konfrontacja, a nie konstruktywna wymiana argumentów.

Dlatego postanowiliśmy działać. 11 miast, 11 spotkań, 11 listopada – w dniu, który w Polsce często staje się symbolem podziałów, my postawiliśmy na wspólnotę. Zamiast marszów i politycznych sporów, daliśmy ludziom możliwość spokojnej, otwartej rozmowy o tym, co dla nich ważne tu i teraz – w ich miastach, osiedlach i społecznościach. Wybraliśmy 11 liderów i liderek z całej Polski, którzy – po serii szkoleń i indywidualnym mentoringu – zorganizowali debaty lokalne w swoich miejscowościach. Wydarzenia odbywały się w formule World Café, tworząc przestrzeń do otwartych rozmów na tematy ważne dla mieszkańców.

• ✔ Przywrócić wartość dialogu – nauczyć, że o sprawach społecznych można rozmawiać merytorycznie, a nie tylko konfrontacyjnie.
• ✔ Pokazać nowy model patriotyzmu, który jest otwarty na rozmowę, wymianę poglądów i zrozumienie dzielących nas różnic.
• ✔ Wzmocnić młodych liderów – dać im narzędzia i umiejętności, by mogli stać się katalizatorami zmian w swoich miastach.
• ✔ Połączyć różne perspektywy –  w spotkaniach udział wzięli mieszkańcy, eksperci, decydenci i młodzi aktywiści.
• ✔ Dać konkretne rekomendacje – efektem spotkań są raporty przekazane lokalnym władzom, które mogą stać się podstawą realnych działań.

Projekt „Wspólne Sprawy” udowodnił, że społeczności lokalne mają głos – trzeba tylko stworzyć przestrzeń, w której mogą zostać wysłuchane. Ale, jak to w przypadku naszych projektów, na rozmowie się nie skończyło.

Głównym efektem projektu są raporty – konkretne wnioski i propozycje działań, które przekazaliśmy lokalnym władzom. Teraz czas na sprawczość. Sprawdźcie, jakie zmiany mogą wyniknąć z tych spotkań!

Każdy z 11 raportów, które dziś publikujemy, zawiera:

• Podsumowanie spotkania – jakie tematy były poruszane i jakie problemy wskazali mieszkańcy?
• Najważniejsze wnioski – jakie potrzeby i wyzwania wybrzmiały w trakcie dyskusji?
• Propozycje rozwiązań – jakie konkretne kroki można podjąć na poziomie lokalnym, by poprawić sytuację?

Raporty te zostały przekazane władzom miast, które mogą wykorzystać je jako punkt odniesienia do działań społecznych i samorządowych. To konkretne efekty oddolnej pracy społeczności lokalnych.

Każda miejscowość miała swoje unikalne wyzwania, dlatego to liderzy i mieszkańcy decydowali, jakie tematy będą kluczowe dla ich spotkań. Wśród najczęściej poruszanych zagadnień, a zatem przypuszczamy, że także najbardziej palących problemów w większej części Polski, znalazły się:

• Jak zatrzymać młodych w miastach takich jak Cieszyn, Racibórz, Międzyrzec Podlaski?
• Co sprawia, że Biała Podlaska, Elbląg, Głogów i Szczecinek są (lub mogą być) atrakcyjnymi miejscami do życia?

• Jak budować lokalną tożsamość? – pytania te pojawiły się m.in. w Elblągu, Raciborzu i Cieszynie, gdzie mieszkańcy zastanawiali się nad rolą kultury i historii w kształtowaniu wspólnoty.
• Czy Kaszuby są przyszłością, czy skansenem? – w Wejherowie dyskutowano nad tym, jak pielęgnować dziedzictwo regionu, jednocześnie idąc z duchem czasu.
• Jak promować lokalne projekty kulturalne i miasta? (Bochnia, Elbląg)

• Jak zwiększyć partycypację mieszkańców w życiu publicznym? – temat obecny w Dębem Wielkim i Międzyrzecu Podlaskim.
• Po co demokracja, skoro nam się nie chce? – w Ożarowie Mazowieckim rozmawiano o motywacjach do angażowania się w politykę lokalną.
• Jak wygląda współpraca z władzą lokalną? – w Szczecinku mieszkańcy oceniali relacje samorządu z obywatelami.

• Jak radzić sobie z suszą i powodziami? – mieszkańcy Ożarowa Mazowieckiego szukali rozwiązań na przyszłość.
• Jak tworzyć zielone, ekologiczne miasta? – temat pojawił się w Cieszynie i Raciborzu, gdzie podjęto także kwestie jakości powietrza.
• Elektrownia atomowa – szansa czy zagrożenie? – mieszkańcy Wejherowa debatowali nad przyszłością energetyki w regionie.

• Jak zapewnić bezpieczeństwo publiczne? – temat ten pojawił się w Dębem Wielkim.
• Jak przeciwdziałać uzależnieniom w społecznościach lokalnych? – problem analizowali mieszkańcy Międzyrzeca Podlaskiego.

• Czym dla Ciebie jest Unia Europejska? – w Szczecinku zastanawiano się nad postrzeganiem UE.

• Jak poprawić komunikację, dostęp do kultury i przestrzeń miejską? – pytania te pojawiły się w Elblągu, Bochni i Raciborzu.
• Jak sprawić, by nasze miasto nie wymierało? – temat debaty w Szczecinku.

Dzięki otwartemu dialogowi uczestnicy nie tylko dyskutowali, ale też szukali realnych rozwiązań, które mogą zostać wdrożone na poziomie lokalnym.

Projekt „Wspólne Sprawy” się zakończył, ale jego wpływ dopiero się zaczyna. Dzięki zdobytemu doświadczeniu nasi liderzy i liderki zyskali narzędzia, które pozwolą im dalej działać – w swoich miastach, w nowych projektach, w przyszłości. 

Raporty trafiły do lokalnych władz, a ich wnioski mogą stać się początkiem realnych zmian. Teraz wszystko zależy od dalszych działań społeczności i samorządów. My będziemy śledzić, co dalej!

Dziękujemy wszystkim uczestnikom, liderom, decydentom i instytucjom, które wzięły udział w tym procesie. Razem pokazaliśmy, że dialog ma moc!

Pobierz raporty ze spotkań lokalnych: