Jak raportuje Fundacja DigitalPoland w badaniu „Dezinformacja oczami polaków” aż 86% badanych spotkało się z określeniem „fake news”. Po podaniu definicji dezinformacji jako dystrybucji fałszywych treści z intencją osiągnięcia konkretnego celu aż 81% badanych stwierdziło, że miało z nią styczność.
W ramach projektu Sprawdzam to 2.0 ruszamy właśnie z kampanią informacyjna, mającą na celu zwiększenie świadomości młodych odbiorców w obszarze dezinformacji w przestrzeni publicznej.
To szczególnie niepokojące dane wobec błyskawicznego rozwoju technologii opartych na sztucznej inteligencji. Przykładem niebezpiecznego wykorzystania AI są grafiki wygenerowane przez brytyjskiego dziennikarza Elliota Higginsa przedstawiające aresztowanie byłego prezydenta USA Donalda Trumpa. Choć są one nieprawdziwe, szybko zaczęły krążyć po internecie i wprowadzać w błąd opinię publiczną.
Pojawienie się tych grafik internecie pokryło się w czasie z doniesieniami o planowanym postawieniu w stan oskarżenia byłego prezydenta USA. Początkiem kwietnia 2023 roku Trump napisał na Twitterze: „Kieruję się na Dolny Manhattan, do gmachu sądu. Wydaje się to takie SURREALNE — WOW, zamierzają mnie ARESZTOWAĆ. Nie mogę uwierzyć, że to się dzieje w Ameryce”. – samo aresztowanie przebiegło jednak zupełnie inaczej niż „wyobrażała” je sobie sztuczna inteligencja. Obyło się bez przemocy, w asyście secret service. Jeszcze tego samego dnia, po usłyszeniu stawianych mu zarzutów, Donald Trump opuścił budynek sądu.
Choć wspomniane grafiki nie powstały by wprowadzić w błąd opinie publiczną, rozbudziły wyobraźnię zarówno przeciwników jak i zwolenników Trumpa. Siła rażenia tego „eksperymentu” ujawniła nowe niebezpieczeństwo.
Był to pierwszy tak wyrazisty przykład przenikania się fikcyjnej rzeczywistości będącej wytworem technologii opartej na AI ze sferą światowej polityki. Z pewnością należy traktować to jako zapowiedź nowego zjawiska, które może na stałe zmienić oblicze sposobu, w jaki myślimy o zagrożeniach związanych z dezinformacją.
Niepokojące statystyki i widoczny wzrost zagrożenia dezinformacją stawia nasze pokolenie w obliczu wyzwania. Aby mu sprostać, musimy dbać o wzrost poziomu naszej świadomości i czujność w czasie konsumowania informacji znalezionych w przestrzeni publicznej.
Zgodnie z tymi założeniami przygotowaliśmy quiz pozwalający sprawdzić, jak dobrze radzimy sobie z rozpoznawaniem fałszywych informacji. W ramach naszej kampanii stworzyliśmy także bazę wiedzy o fake newsach. To zbiór opracowań podstawowych zagadnień, będących podstawą do rozwijania swoich kompetencji w tym zakresie.
Wraz z publikacją na temat dezinformacji w lokalnych mediach są to efekty projektu Sprawdzam to 2.0 w ramach którego przeprowadziliśmy także czterodniowe szkolenie na temat fakt-checkingu dla młodych ludzi z trzech wschodnich województw – Podlaskiego, Lubelskiego i Podkarpackiego.
Prezentujemy także grafiki wygenerowane przez AI, które wzbudziły w ostatnim czasie duże zainteresowanie. Chcemy tym samym zwrócić uwagę na nowy etap, który zapoczątkowany został niedawnym rozwojem i popularyzacją narzędzi opartych na sztucznej inteligencji. Hasło „wiesz już, że to fejk” jest zarówno ostrzeżeniem, jak i dowodem na to, że skutecznym narzędziem waliki z dezinformacją jest wiedza i świadomość.
To wyraz naszej wiary w to, że podnoszenie poziomu kompetencji młodych ludzi w tym zakresie może odwrócić niepokojące trendy, o których donoszą najnowsze badania.
Projekt finansowany przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię z Funduszy EOG i Funduszy Norweskich w ramach Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny.
Zapisz się do newslettera i otrzymuj informacje o naszych nowych projektach i działaniach!
