Droga wypracowana jako rezultat warsztatu eksperckiego zrealizowanego z udziałem przedstawicieli/ek urzędów miast z całej Polski.
W Twoim mieście prawdopodobnie działa taka instytucja. Są to centra prowadzone przede wszystkim przez organizacje pozarządowe w ramach zadania zleconego i finansowane z budżetu gmin. Oferują możliwości szkoleniowe, webinaria edukacyjne, wynajem przestrzeni na preferencyjnych warunkach, darmową pomoc prawną i księgową. Sprawdź, jaką ofertę ma Centrum Wsparcia NGO w Twoim mieście!
To obywatelskie ciała doradczo-opiniujące, zajmujące się konkretnymi tematami. Jeśli w Twoim mieście nie istnieje Komisja zajmująca się obszarem, który Cię interesuje – wolę powołania KDO może zgłosić min. 5 NGO działających na terenie miasta. Sprawdź, czy możesz działać w ramach KDO lub założyć nową Komisję w swoim mieście!
Przewidziana przez art. 14 ust. 2 Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Dwa lub więcej NGO mogą złożyć miastu ofertę wspólną, czyli działanie wykonywane w partnerstwie. Jeśli we współpracy z Urzędem Miasta lub samodzielnie uda Ci się znaleźć doświadczone NGO, które poszukuje pomocy w realizacji swojego działania, to jego wspólne wykonanie będzie bardzo dobrym sposobem na rozpoczęcie działań w mieście. Może zbudować historię instytucjonalną Twojej organizacji, umożliwi networking, zyskanie doświadczenia i budowanie zaufania między Twoim NGO a samorządem!
Tak to wygląda, np. w Łodzi, Gdańsku. Na podstawie art. 19a Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, NGO mogą wnioskować o dofinansowanie swoich działań nie tylko w otwartych konkursach ofert (proponowanych przez urząd), ale także ze swoją własną, autorską inicjatywą. Wysokość takiej dotacji nie może jednak przekroczyć 10 tys. złotych. Jest to dobry finansowy start – organizacja może zrealizować drobne wydarzenie, sprawdzić się w roli organizatora, napisać doskonałe rozliczenie finansowe i w najlepszym stylu rozpocząć systematyczne partnerstwo z jednostką samorządu terytorialnego!
Zgodnie z art. 5a ust. 1 Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, obowiązkiem każdej jednostki samorządu jest ustalenie Programu współpracy z NGO na kolejne lata budżetowe. Niektóre miasta tworzą także plany wieloletnie w tym zakresie (nie jest to jednak obowiązkowe). Organizacje mogą brać udział w konsultacjach takich programów oraz zgłaszać swoje propozycje zadań publicznych, które powinny być traktowane przez urząd jako priorytetowe. Takie działanie może sprawić, że działania Twojej organizacji będą bliższe celom realizowanym przez lokalny urząd w najbliższych latach!
Ciekawą formą nawiązania bliższej relacji z urzędem jest umówienie osobistego spotkania podczas sesji wybranej komisji rady miasta albo wydziale merytorycznym w celu omówienia konkretnej propozycji Twojej organizacji lub ogólnych perspektyw współpracy. Warto przy tym jednak nie oczekiwać pełnego zaakceptowania swojej propozycji bez żadnych uwag ze strony urzędu. Wręcz przeciwnie, do tego rodzaju spotkania należy podejść ze zrozumieniem i zainteresowaniem do pracy danego wydziału, być otwartym na naukę i poszukiwanie możliwych punktów wspólnych.
Sposobem na zyskanie zaufania urzędu, zebranie doświadczenia i zbudowanie historii swojej organizacji, a także powiększenia siatki beneficjentów i współpracujących z Twoją organizacją podmiotów jest zaoferowanie nieodpłatnego działania (prowadzonego przez określony czas). Mogą to być np. warsztaty w szkołach, webinaria, tematyczne spotkania z mieszkańcami miejscowości. W ten sposób możesz zaproponować swojej jednostce samorządu terytorialnego formę współpracy partnerskiej – Twoja organizacja będzie nie tylko pobierać wsparcie merytoryczne i finansowe ze strony samorządu, ale też zaoferuje coś od siebie. Oczywiście nieodpłatne działanie może być jedynie wersją beta większego projektu – jeśli dobrze się zaprezentujesz, kolejne edycje takich wydarzeń mogą być finansowane z zewnętrznych źródeł, m.in. tych miejskich 🙂
To grono doradcze opiniujące lokalne akty prawne dot. trzeciego sektora, wolontariatu czy pożytku publicznego. Rady powoływane są przez organ wykonawczy (np. wójta gminy). Jest to obowiązkowe w przypadku pisma wyrażającego wolę min. 5 lokalnych organizacji. Kadencja rady gminnej lub powiatowej trwa 3 lata. Kompetencje rady to przede wszystkim obejmowanie stanowisk dotyczących aktów prawnych, jednak mogą one być rozszerzane w zależności od inicjatywy jej członkiń i członków.
Zgodnie z art. 12 Ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, każda organizacja może złożyć wniosek o dofinansowanie działania, które nie zostało przewidziane przez samorząd w ramach otwartego konkursu ofert. Taki wniosek powinien zawierać opis proponowanego zadania oraz szacunek jego kosztów. Jeżeli urząd uzna to zadanie za uzasadnione, poinformuje Cię o uwzględnieniu wniosku i terminie otwarcia na dane zadanie konkursu ofert. Wówczas Twoja organizacja może się w nim zgłosić. Podpowiadamy: w przypadku wniosku z inicjatywy własnej warto dobrze przygotować swoją ofertę. Przedstawić urzędowi swoją organizację, jej wizję i strukturę zespołu, a także pokazać, jakie (wymierne!) korzyści dla miasta przyniesie nasz pomysł. Przed złożeniem formalnego wniosku warto umówić się na spotkanie koncepcyjne z włodarzem albo osobą reprezentującą urząd w danym obszarze, zweryfikować jego dobre i złe strony oraz wspólnie poszukać najlepszego rozwiązania.
Zgodnie z art. 19b Ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, inicjatywa lokalna jest narzędziem umożliwiającym samorządom realizację zadań zgłoszonych im przez samych mieszkańców. Taka inicjatywa musi dotyczyć jednego z obszarów wymienionych w wyżej wskazanym artykule. Wniosek z inicjatywy lokalnej może złożyć min. 2 mieszkańców działających wspólnie lub miejscowa organizacja pozarządowa. Urząd zawiera z wnioskodawcami umowę na czas określony o realizację inicjatywy. To działanie realizowane jest wspólnie przez samorząd oraz wnioskodawców – obie strony muszą zobowiązać się do określonego wkładu w inicjatywę (może to być wkład finansowy, rzeczowy, praca społeczna).
To sposób miasta na wybór organizacji, które będą wykonywać określone zadania publiczne (w ramach przekazanej dotacji). Konkurs ogłasza się na min. 21 dni przed terminem złożenia wniosków w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu, a także na jego stronie internetowej, w prasie, mediach społecznościowych itd. Taki wniosek, zawierający opis propozycji realizacji rzeczonego zadania, jego terminu, miejsca, budżetu oraz doświadczenia Twojej organizacji należy złożyć na odpowiednim wzorze; miasta często korzystają też z zewnętrznej platformy, na której składa się swoją ofertę (np. platforma http://witkac.pl). Pamiętaj, że taka współpraca dotyczy konkretnych zadań publicznych, ważnych z perspektywy miasta – nie można zgłosić do niej dowolnego projektu. Konieczne jest przy tym regularne monitorowanie strony BIP swojego miasta, by pozostawać na bieżąco!
Wnioski zgłoszone w otwartych konkursach ofert przechodzą kontrolę formalną, prowadzoną przez pracowników i pracowniczki urzędu miasta. Następnie jednostka samorządu terytorialnego powołuje komisję konkursową, która ocenia oferty merytorycznie (przyznaje punkty i wyłania zwycięskie organizacje). Miasta prowadzą więc otwarte nabory na członków komisji konkursowych, poszukując przedstawicieli organizacji pozarządowych, np. w Cieszynie. Uczestnictwo przedstawiciela Twojej organizacji w komisji konkursowej w Twoim mieście może być kolejną formą partnerskiej współpracy z samorządem – oferuje bowiem wartość dla urzędu, stawia osobę reprezentującą Twój podmiot na stanowisku eksperta, pozwala zapoznać się z dobrymi (i mniej dobrymi) wnioskami zgłaszanymi do otwartych konkursów ofert, zrozumieć procedurę i sposób funkcjonowania urzędu, a także lepiej poznać pracowników i pracowniczki lokalnej jednostki samorządu terytorialnego.
Jednostki samorządu terytorialnego mają możliwość złożenia zapytania ofertowego (zgodnie z ustawą Prawo zamówień publicznych). Takie zapytanie oznacza, że urząd poszukuje podmiotu, który wykona określone zadanie publiczne za najbardziej atrakcyjną kwotę, gwarantując jednocześnie jak najwyższą jakość projektu. Zapytanie musi zostać wysłane do min. 3 różnych podmiotów, ale urzędy mogą je także ogłaszać publicznie (np. na swojej stronie internetowej). Po uzyskaniu ofert wykonania zadania, urząd wybiera najkorzystniejszą ofertę w oparciu o wcześniej ustalone kryteria.
Jeśli inicjatywa Twojej organizacji nie mieści się w powyższych ramach, lub uznasz, że potrzebujesz nawiązać bezpośredni kontakt z włodarzem miasta (np. zależy Ci na honorowym uczestnictwie Prezydenta podczas planowanego wydarzenia), możliwe jest zaaranżowanie bezpośredniego spotkania. Na takie spotkanie należy się jednak dobrze przygotować. Ważne, by osoba reprezentująca organizację wykazała pełen profesjonalizm, wyrozumiałość dla priorytetów miasta, była gotowa na konstruktywną krytykę i poszukiwanie kompromisu. Ważne jest też zaprezentowanie swojego pomysłu w spójny, esencjonalny sposób, skupiając się na wartościach oferowanych miastu.
